گهواره ديد چهار طاقي است با چهار ستون که بر فراز آن گنبدي مخروطي شکل با طول و عرض 4×4 متر از جنس سنگ و ساروج قرار دارد. گهواره ديد به گنبد عضد نيز مشهور است(عضدالدوله ديلمي). اين بنا در دوره ديلميان ساخته شده است و در قله ي کوه شرقي دروازه قرآن شيراز، سمت چپ تنگ الله اکبر قرار دارد. بناي کلي اين گهواره شبيه معماري بناهاي دوره ساساني است. چهاردرگاه درچهار ضلع اين بنا وجود دارد. طول و عرض هر ضلع 4 متر و ارتفاع آنها 3 متر است. ارتفاع گنبد نيز سه و نيم متر مي باشد. دليل ساخته شدن اين چهارطاق بر روي قله کوه تاسيس مکاني جهت ديده باني و خبر رساني بوده است. براي پيام رساني هاي فوري و مهم از نشانه هايي مانند: تابش نور آيينه،راه انداختن دود،استفاده از بوق و شيپور استفاده مي کردند و در شب با روشن کردن آتش به برج هاي ديگر خبررساني مي کردند. از اين طريق خبررساني بين برج ها اتفاق مي افتاد. اين بنا جايگاه سربازان و ديده بانان بوده است. اين بنا در سال 1352 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيد.
|